Μία Ελλάδα, ένας χάρτης 330 φύλλων
Το γεωλογικό DNA της Ελλάδας σε 330 σελίδες
Ο γεωλόγος Aδωνις Φωτιάδης, ο τελευταίος των Μοϊκανών, περιγράφει πώς ύστερα από έρευνες 60 ετών είναι γεγονός η πρώτη ολοκληρωμένη γεωλογική χαρτογράφηση της Ελλάδας που φέρνει στο φως μυστικά έως και 20.000.000 ετών
Χρειάστηκαν έξι δεκαετίες, αμέτρητες επιτόπιες έρευνες στην ελληνική ύπαιθρο και χιλιάδες εργατοώρες στα μικροβιολογικά εργαστήρια και τα σχεδιαστήρια για να ολοκληρωθεί ο πρώτος γεωλογικός χάρτης της Ελλάδας. Το σημαντικό έργο που αποτυπώνει με απόλυτη ακρίβεια το γεωλογικό προφίλ της χώρας υπογράφει η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ).
Οι γεωλογικοί χάρτες απεικονίζουν την κατανομή των πετρωμάτων και τα γεωλογικά χαρακτηριστικά μιας περιοχής σε βάθος εκατομμυρίων ετών. Η σημασία τους είναι μεγάλη καθώς η αποκωδικοποίηση του γεωλογικού DNA αποτελεί την πυξίδα για την αποτελεσματική διαχείριση της γης, αλλά και για την αντιμετώπιση γεωμορφολογικών-γεωλογικών κινδύνων (π.χ. κατολισθήσεις, πλημμύρες, χερσαία και παράκτια διάβρωση, κ.ά.). Οι πληροφορίες που αντλούνται είναι πολύτιμες σε περιφέρειες και δήμους για λήψη αποφάσεων, όπως η κατασκευή οδικών αξόνων. Είναι επίσης απαραίτητο εργαλείο για την ανάπτυξη ενός νέου κλάδου θεματικού τουρισμού, του γεωτουρισμού, ενώ βοηθούν στον εντοπισμό των υπόγειων υδροφορέων, των ορυκτών πρώτων υλών αλλά και στην εξήγηση του γήινου ανάγλυφου.
«Φοιτητές γεωλογίας, σεισμολόγοι, τεχνικοί σε ΟΤΑ, εργαζόμενοι σε έργα υποδομών, μηχανικοί σε κατασκευαστικές εταιρείες, θα έχουν ένα εργαλείο ακριβείας στα χέρια τους», λέει στην «Κ» ο δρ Αδωνις Φωτιάδης, γεωλόγος πεδίου-χαρτογράφος, με 35 χρόνια εργασιακής εμπειρίας.
Ενας εμπεριστατωμένος γεωλογικός χάρτης χρησιμεύει ως προκαταρκτικό εργαλείο για τη διαχείριση της γης, αλλά και για την αντιμετώπιση γεωμορφολογικών-γεωλογικών κινδύνων.
Ο χάρτης αποτελείται από 330 φύλλα, τα οποία απεικονίζουν και μια διαφορετική περιοχή της Ελλάδας. Κάθε φύλλο αντιστοιχεί σε 360 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης.
Οι εκθέσεις των εργαστηρίων με όλες τις πληροφορίες για κάθε πέτρωμα, όπως η ηλικία του, είναι απαραίτητες για τη σύνταξη του υπομνήματος κάθε φύλλου του χάρτη. Οπως περιγράφει ο κ. Φωτιάδης «αυτή η εξαιρετικά λεπτομερής και συνδυαστική εργασία, πεδίου και εργαστηρίου, είναι που μας οδήγησε και σε αποτύπωση γρανιτών οι οποίοι χρονολογούνται ακόμα και 20.000.000 χρόνια πίσω. Τα πυριγενή πετρώματα ήταν “άγνωστος Χ” για τον ελλαδικό χώρο. Συνεργαστήκαμε με Ευρωπαίους συναδέλφους για να τα “αποκωδικοποιήσουμε”. Η γεωχρονολόγηση των πετρωμάτων είναι απόλυτα ακριβής».
«Οι Κυκλάδες “πήραν” πολύ χρώμα. Ηταν δύσκολες στην αποτύπωσή τους λόγω των πολλών μεταμορφωσιγενών και πυριγενών πετρωμάτων τους, την ηφαιστειότητα αλλά και τους γρανίτες τους με τις πολλές διεισδύσεις», μας εξηγεί ο κ. Φωτιάδης.
Κάθε φορά που ο ίδιος τελείωνε με τον χρωματισμό ενός φύλλου, το παρέδιδε στην ομάδα της ψηφιοποίησης. Τα αναθεωρημένα και απόλυτα εναρμονισμένα μεταξύ τους φύλλα, θα είναι άμεσα διαθέσιμα, τόσο εκτυπωμένα όσο και σε ψηφιακή μορφή, από την ΕΑΓΜΕ.
Οσο για τον κ. Φωτιάδη ο οποίος το πολύ σε πέντε χρόνια θα βγει στη σύνταξη, η ικανοποίηση για αυτόν τον χάρτη –δουλειά μιας ζωής για τον ίδιο– ενέχει και μια κρυφή αγωνία:
Να μη χαθεί η τέχνη του γεωλόγου πεδίου-χαρτογράφου. ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ