Ομηροποιήσεις

Νικήρατε, ἐπὶ ποίᾳ ἐπιστήμῃ μέγα φρονεῖς. καὶ ὃς εἶπεν: ὁ πατὴρ ὁ ἐπιμελούμενος ὅπως ἀνὴρ ἀγαθὸς γενοίμην ἠνάγκασέ με πάντα τὰ Ὁμήρου ἔπη μαθεῖν: καὶ νῦν δυναίμην ἂν Ἰλιάδα ὅλην καὶ Ὀδύσσειαν ἀπὸ στόματος εἰπεῖν.

 O Nικήρατος, γιος του Aθηναίου στρατηγού Nικία (5ος αι. π.X.), ομολογεί: «O πατέρας μου φροντίζοντας να γίνω σωστός άνθρωπος με έβαλε να μάθω όλα τα έπη του Oμήρου· και τώρα θα μπορούσα να απαγγείλω απ' έξω όλη την Iλιάδα και την Oδύσσεια.» (Ξενοφῶν, 4ος αι. π.X., Συμπόσιον, III, 5).

Η Οδύσσσεια 

του Γιώργου Σεφέρη 

 «Οι σύντροφοι στον Άδη».

Αφού μας μέναν παξιμάδια

τι κακοκεφαλιά

να φάμε στην ακρογιαλιά

του ήλιου τ’ αργά γελάδια

που το καθένα κι ένα κάστρο

για να το πολεμάς

σαράντα χρόνους και να πάς

να γίνεις ήρωας κι άστρο!

πεινούσαμε στης γης την πλάτη,

σα φάγαμε καλά

πέσαμε εδώ στα χαμηλά

ανίδεοι και χορτάτοι.

Ο γυρισμός του Οδυσσέα

Να η στέγη. η πρωτη έννοια φεύγει.

Από το σπίτι υψώνεται καπνός

ζουν οι άνθρωποι

στο καράβι πίστευαν κιόλας μπορεί

ανάλλαχτο νάμεινε εδά μονάχα το φεγγάρι

Μπέρλοτ Μπρεχτ

Ώ Πηνελόπη, Aγρύπνησα… 

Ώ Πηνελόπη, αγρύπνησα, 'τί μου είχες γίνει ταίρι,

τη νύχτα ενός εξάμετρου μάς φώτιζε τ' αστέρι,

γυναίκα, λύρα, και τα δυο κυρίαρχα, τόσο ωραία!

Όσο δεν είταν τρομερό το τόξο σου, Oδυσσέα!

Κ.Παλαμάς

Στον Οδυσσέα

Δυο μήνες πάνε πια στης πλούσιας Πύλος
τ' αμμουδερά ακρογιάλια που περνούσα.
Νοτιάς φυσούσε, ξέσπασεν η μπόρα
κι από τα μαύρα νέφελα χυνόταν
βαριά νεροποντή – κι ολούθε ο μέγας
μας τρογυρνούσε κεραυνός του Δία...
Στο φως της αστραπής βιγλίζω απάντεχα
στη µέση του πελάγου το ∆υσσέα
γαλήνιος να κρατάει σφιχτά το δοιάκι,
κατάµατα στυλώνοντας τη µπόρα!
«– ∆υσσέα!», του κράζω, «πας για την πατρίδα;…
Πια µες στης θεάς την κλίνη δε χωρούσες;… »
Μ’ αυτός, µε το τιµόνι στην παλάµη
και τ’ αρµυρά δαγκώνοντας µουστάκια
τήραε µπροστά, σκυφτός, και δεν εστράφη!

Ν.Καζαντζάκης

Τροία

Κάψαμε τὴν Τροία μὲ τὸν πυρσὸ τῆς Ἀγάπης!

Πάνω στὰ τείχη χόρεψαν οἱ φλόγες τῆς Ἑλένης.

Φώτισαν τριανταφυλλιὰ τὰ νερὰ στὸ καραβοστάσι,

ἔλαμψε κόκκινα ὁ χαλκὸς στὶς περικεφαλαῖες!

Τώρα τὰ πλοῖα θαλασσοδέρνουνται ξυλάρμενα

ἀνάμεσ᾿ ἀπὸ τρόμους καὶ λαχτάρες.

Μὲ θείαν ὀργὴ τοῦ πόντου ὁ Κύριος μᾶς παιδεύει

κ᾿ ἡ θάλασσα μ᾿ ὅλα τὰ θεριακά της.

Γυρίζει ὁ κύκλος τῶν καιρῶν.

Οἱ Ἀνέμοι κυνηγοῦν τὰ κύματα,

κ᾿ ἐμεῖς γυρεύουμε στὰ πέλαα τὴν Ἰθάκη

καὶ μίαν ἄσπρη κλωνιὰ καπνὸ ἀπ᾿ τὸ παραγώνι.

Θὰ βροῦμε, δὲ θὰ βροῦμε τὴν Ἰθάκη;

Θεὸς βοηθός! Ὅμως γιὰ πάντα

στὰ ταραγμένα πέλαα θὰ μᾶς φέγγουν,

χορεύοντας πάνω ἀπὸ τὶς φουρτοῦνες,

καὶ μὲς στὰ νεκρὰ μάτια τῶν συντρόφων,

οἱ φλόγες οἱ μεγάλες ἀπὸ τὴν Τροία,

οἱ ρόδινες οἱ φλόγες τῆς Ἑλένης.

Σ. Μυριβήλης

Οδυσσέας

Tι αν επολέμησες στην Tροία; Πολλοί ήταν οι πολεμιστάδες, ανδρείοι όλοι, πιο ανδρείοι από σένα, πιο μεγάλοι. Όμως συ έμεινες σύμβολο αιώνιο, μόνος συ εδάμασες την τύχη, / πάντα εχθρά σου. Tι ακόμα αν από σένα αλώθηκεν η Tροία; Σκοπός σου δεν ήταν η άλωση αλλά μέσο για να τελειώσει ο πόλεμος, να επιστρέψεις στο μεγάλο αγαθό της ζωής σου, / την ήρεμη στέγη. Mάταια τα κύματα σε πολεμούν και μάταια ο Ποσειδώνας σ’ οργίζεται. Mάταια οι Kύκλωπες επιβουλεύονται κι άπειροι κίνδυνοι σε κυκλώνουν. Συ κατορθώνεις / να τους δαμάζεις. Mάταια πειρασμοί, Kαλυψώ, Kίρκη, ανοίγουν θεαινών αγκαλιές. H αθανασία να σε μαγεύσει δεν κατορθώνει, ούτε Σειρήνες το μεγάλο σκοπό σου / να ματαιώσουν. Kαι νικάς. Aκόμα νικάς τον καιρό, τον μεγάλο εχθρό σου και δεν μπορούν δέκα χρόνων αγώνες να σβήσουν τον υπέροχο πόθο σου, που δυνατότερος κάθε μέρα / ξαναγεννιέται. Tι αν ενίκησες στην Tροία; Πολλοί ήταν οι νικητές. Όμως συ έμεινες σύμβολο, συ έκαμες μέσο τη νίκη για να τελειώσει ο πόλεμος, να επιστρέψεις στο μεγάλο αγαθό της ζωής σου, / την ήρεμη στέγη. 

Σ. Καραβίας

                                                           «Exhortatio ad Ulyssem»

Άσε τη χώρα σου και γύρισε παράλια ξένα.

Ω νεανία! Πραγμάτων πιο επικίνδυνων σειρά σε περιμένει.

Στα βάσανα μην υποκύψεις.

Του Δούναβη του απόμακρου τις όχθες να γνωρίσεις

τον παγερό Βοριά, τα ειρηνικά βασίλεια της Αιγύπτου.

Τις χώρες που τον Ήλιο βλέπουν ν’ ανατέλλει

και κείνες που τον βλέπουνε να γέρνει:

Πολύπειρος να φθάσεις, Οδυσσέα, σε τόπους άλλους.

Πετρώνιος

O Πλούταρχος (1ος-2ος αι. μ.X.) διαπιστώνει στο έργο του Βίος Ὁμήρου, II, 1:

 «Eίναι εύλογο να διαβάζουμε πρώτον τον Όμηρο, τον ποιητή, μια που αυτός και προηγήθηκε χρονικά από τους περισσότερους και αποδείχτηκε πρώτος από όλους σε αξία. H ωφέλειά μας μέγιστη και στον λόγο και στη σκέψη και στην πλούσια εμπειρία ζωής.»