Η «Οδύσσεια» στους τοίχους της Φιλοσοφικής
«Ηθελα πολλά χρόνια να το κάνω. Οπως κάθε Ελληνας, έχουμε μια “μυστική” συγγένεια με τον Οδυσσέα.
Σε υπαίθρια πινακοθήκη θα μετατραπεί το εντυπωσιακό εννεαώροφο κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Ηδη, έχουν ξεκινήσει τα πρώτα έργα, με μια ζωφόρο με σκηνές από την «Οδύσσεια» να εκτείνεται στον 3ο όροφο και, όπως αναφέρει στην «Κ» ο κοσμήτοράς της, Αχιλλέας Χαλδαιάκης, η σχολή έχει απευθύνει πρόσκληση σε Ελληνες εικαστικούς και street artists.
Ειδικότερα, εδώ και λίγο καιρό, ο ζωγράφος και τέως καθηγητής στην Θεολογική Σχολή του ΕΚΠΑ, κ. Γιώργος Κόρδης, δημιούργησε ένα μνημειώδες έργο στον χώρο της Φιλοσοφικής. Πρόκειται για μοναδική διεθνώς τοιχογραφία, που καλύπτει επιφάνεια περίπου 180 τ.μ. (1,90 x 90 μ.) στον 3ο όροφο της σχολής και αφηγείται την «Οδύσσεια».
Ουσιαστικά, το έργο αποτελεί εκτεταμένη ζωφόρο με επιλεγμένες σκηνές από τις ραψωδίες α και β του ομηρικού έπους. Στο καλλιτέχνημα παρουσιάζονται σκηνές από την «Οδύσσεια», με τη θεά Αθηνά μεταμορφωμένη σε άνθρωπο να συμβουλεύει τον Τηλέμαχο, ο οποίος κατόπιν φέρεται με σωφροσύνη προς τους γλεντοκόπους μνηστήρες, ενώ την άλλη μέρα η Αθηνά, με τη μορφή του Μέντορα, συντρέχει στην ετοιμασία του καραβιού με το οποίο ο Τηλέμαχος θα αναχωρήσει τη νύχτα.
«Οι μορφές ιστορούνται σε σχεδόν φυσικό μέγεθος και στην τεχνοτροπική απόδοσή τους συνυφαίνονται σε ένα οργανικό όλον η τεχνική των αρχαίων ελληνικών ληκύθων, η μεσαιωνική ελληνική τέχνη (βυζαντινή), καθώς και στοιχεία από τον δυτικό μοντερνισμό. Χρησιμοποιήθηκε η (τετράχρωμη) Πολυγνώτεια παλέτα (ώχρα, κόκκινο, άσπρο, μαύρο), η οποία σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη πλαστικότητα και ποιότητα της γραμμής επιτυγχάνει την αίσθηση μιας ανάγλυφης ζωφόρου. Τη ζωφόρο περιτρέχει μια ζώνη με πρωτότυπο κείμενο της “Οδύσσειας”. Συγκεκριμένα, παρατίθεται αυτούσιο το Προοίμιο του έπους, καθώς και χαρακτηριστικοί στίχοι κάτω από τις αντίστοιχες σκηνές», αναφέρεται σε κείμενο της Φιλοσοφικής.
Με αυτόν τον τρόπο, το έργο, εκτός από καλλιτεχνική αξία, αποκτά και εκπαιδευτικό ρόλο. Φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα να μελετήσουν in situ το αρχαίο κείμενο και να κατανοήσουν σε βάθος την ομηρική ποίηση (μετρική, αφηγηματικές τεχνικές – τεχνική του εγκιβωτισμού, στοιχεία πολιτισμού, ανθρωπομορφισμός των θεών κ.ά.).
«Ηθελα πολλά χρόνια να το κάνω. Οπως κάθε Ελληνας, έχουμε μια “μυστική” συγγένεια με τον Οδυσσέα. Προ έτους, ο κ. Χαλδαιάκης μου έκανε τη σχετική πρόταση, την οποία αποδέχθηκα με χαρά», ανέφερε στην «Κ» ο ζωγράφος. Η πρόκληση δεν ήταν καθόλου μικρή, καθώς έπρεπε να «δαμάσει» τη μεγάλη έκταση του χώρου – παρότι ο κ. Κόρδης διαθέτει την εμπειρία των τοιχογραφιών σε ναούς της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Σύμφωνα με τον κ. Χαλδαιάκη, στην πρόσκληση της σχολής προς τους καλλιτέχνες για να δημιουργήσουν στις επιφάνειες του εννεαώροφου κτιρίου υπάρχουν ήδη θετικές απαντήσεις, ενώ εκτός από το έργο του κ. Κόρδη, πρόσφατα στήθηκε η «Νίκη» του Νεκτάριου Κοντοβράκη στην είσοδο της Βιβλιοθήκης, εξωραΐστηκαν οι κεντρικές είσοδοι της σχολής και τοποθετήθηκε βιτρίνα με εκθέματα από το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, που βρίσκεται στον ίδιο όροφο.
Οπως σημειώνει ο καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης της σχολής, κ. Μάνος Στεφανίδης, «η Φιλοσοφική Σχολή μεταμορφώνεται σε μια οιονεί πινακοθήκη, δίνοντας ένα υψηλό παράδειγμα εικαστικής παρέμβασης σε ένα κτίριο που πρωτογενώς ίσως και να προκαλεί κατάθλιψη. Ελπίζουμε και ευχόμαστε όλοι οι εργαζόμενοι στη Φιλοσοφική Σχολή, ακαδημαϊκό προσωπικό, διοικητικοί υπάλληλοι, λοιπό βοηθητικό προσωπικό, αλλά κυρίως οι φοιτήτριες και οι φοιτητές μας, να αγκαλιάσουν και να προστατεύσουν αυτή την προσπάθεια, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις και για περαιτέρω καλλιτεχνικές παρεμβάσεις. Η τέχνη είναι μία ακόμα μορφή παιδείας και καλλιέργειας υψηλού επιπέδου…».
Σε υπαίθρια πινακοθήκη θα μετατραπεί το εντυπωσιακό εννεαώροφο κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Ηδη, έχουν ξεκινήσει τα πρώτα έργα, με μια ζωφόρο με σκηνές από την «Οδύσσεια» να εκτείνεται στον 3ο όροφο και, όπως αναφέρει στην «Κ» ο κοσμήτοράς της, Αχιλλέας Χαλδαιάκης, η σχολή έχει απευθύνει πρόσκληση σε Ελληνες εικαστικούς και street artists.
Ειδικότερα, εδώ και λίγο καιρό, ο ζωγράφος και τέως καθηγητής στην Θεολογική Σχολή του ΕΚΠΑ, κ. Γιώργος Κόρδης, δημιούργησε ένα μνημειώδες έργο στον χώρο της Φιλοσοφικής. Πρόκειται για μοναδική διεθνώς τοιχογραφία, που καλύπτει επιφάνεια περίπου 180 τ.μ. (1,90 x 90 μ.) στον 3ο όροφο της σχολής και αφηγείται την «Οδύσσεια».
Ουσιαστικά, το έργο αποτελεί εκτεταμένη ζωφόρο με επιλεγμένες σκηνές από τις ραψωδίες α και β του ομηρικού έπους. Στο καλλιτέχνημα παρουσιάζονται σκηνές από την «Οδύσσεια», με τη θεά Αθηνά μεταμορφωμένη σε άνθρωπο να συμβουλεύει τον Τηλέμαχο, ο οποίος κατόπιν φέρεται με σωφροσύνη προς τους γλεντοκόπους μνηστήρες, ενώ την άλλη μέρα η Αθηνά, με τη μορφή του Μέντορα, συντρέχει στην ετοιμασία του καραβιού με το οποίο ο Τηλέμαχος θα αναχωρήσει τη νύχτα.
«Οι μορφές ιστορούνται σε σχεδόν φυσικό μέγεθος και στην τεχνοτροπική απόδοσή τους συνυφαίνονται σε ένα οργανικό όλον η τεχνική των αρχαίων ελληνικών ληκύθων, η μεσαιωνική ελληνική τέχνη (βυζαντινή), καθώς και στοιχεία από τον δυτικό μοντερνισμό. Χρησιμοποιήθηκε η (τετράχρωμη) Πολυγνώτεια παλέτα (ώχρα, κόκκινο, άσπρο, μαύρο), η οποία σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη πλαστικότητα και ποιότητα της γραμμής επιτυγχάνει την αίσθηση μιας ανάγλυφης ζωφόρου. Τη ζωφόρο περιτρέχει μια ζώνη με πρωτότυπο κείμενο της “Οδύσσειας”. Συγκεκριμένα, παρατίθεται αυτούσιο το Προοίμιο του έπους, καθώς και χαρακτηριστικοί στίχοι κάτω από τις αντίστοιχες σκηνές», αναφέρεται σε κείμενο της Φιλοσοφικής.
Με αυτόν τον τρόπο, το έργο, εκτός από καλλιτεχνική αξία, αποκτά και εκπαιδευτικό ρόλο. Φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα να μελετήσουν in situ το αρχαίο κείμενο και να κατανοήσουν σε βάθος την ομηρική ποίηση (μετρική, αφηγηματικές τεχνικές – τεχνική του εγκιβωτισμού, στοιχεία πολιτισμού, ανθρωπομορφισμός των θεών κ.ά.).
«Ηθελα πολλά χρόνια να το κάνω. Οπως κάθε Ελληνας, έχουμε μια “μυστική” συγγένεια με τον Οδυσσέα. Προ έτους, ο κ. Χαλδαιάκης μου έκανε τη σχετική πρόταση, την οποία αποδέχθηκα με χαρά», ανέφερε στην «Κ» ο ζωγράφος. Η πρόκληση δεν ήταν καθόλου μικρή, καθώς έπρεπε να «δαμάσει» τη μεγάλη έκταση του χώρου – παρότι ο κ. Κόρδης διαθέτει την εμπειρία των τοιχογραφιών σε ναούς της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Σύμφωνα με τον κ. Χαλδαιάκη, στην πρόσκληση της σχολής προς τους καλλιτέχνες για να δημιουργήσουν στις επιφάνειες του εννεαώροφου κτιρίου υπάρχουν ήδη θετικές απαντήσεις, ενώ εκτός από το έργο του κ. Κόρδη, πρόσφατα στήθηκε η «Νίκη» του Νεκτάριου Κοντοβράκη στην είσοδο της Βιβλιοθήκης, εξωραΐστηκαν οι κεντρικές είσοδοι της σχολής και τοποθετήθηκε βιτρίνα με εκθέματα από το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, που βρίσκεται στον ίδιο όροφο.
Οπως σημειώνει ο καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης της σχολής, κ. Μάνος Στεφανίδης, «η Φιλοσοφική Σχολή μεταμορφώνεται σε μια οιονεί πινακοθήκη, δίνοντας ένα υψηλό παράδειγμα εικαστικής παρέμβασης σε ένα κτίριο που πρωτογενώς ίσως και να προκαλεί κατάθλιψη. Ελπίζουμε και ευχόμαστε όλοι οι εργαζόμενοι στη Φιλοσοφική Σχολή, ακαδημαϊκό προσωπικό, διοικητικοί υπάλληλοι, λοιπό βοηθητικό προσωπικό, αλλά κυρίως οι φοιτήτριες και οι φοιτητές μας, να αγκαλιάσουν και να προστατεύσουν αυτή την προσπάθεια, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις και για περαιτέρω καλλιτεχνικές παρεμβάσεις. Η τέχνη είναι μία ακόμα μορφή παιδείας και καλλιέργειας υψηλού επιπέδου…».
ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Η Οδύσσεια συναντά την Φιλοσοφική και εμείς τη φιλοσοφία σε βάση διαφωτιστική