σε διάλογο εκπληκτικό
Τεχνητή Νοημοσύνη 1. Διάλογος με τον Οδυσσέα
Κωστής Καζαμιάκης
Πολλών δ’ ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω.
Γνώρισε τις πόλεις και τον νου πολλών ανθρώπων.Οδύσσεια, α`, 3
Αγαπητέ μου πολύτροπε Οδυσσέα ξεκινώ από εσένα γιατί είσαι πολυμήχανος, διαχρονικός, πολυταξιδεμένος, πολύ έξυπνος, έχεις άπειρες γνώσεις, είσαι αποφασιστικός και όπως λέει για σένα ο Όμηρος νόον έγνω που σημαίνει ότι διάβαζες το νου και τις σκέψεις των ανθρώπων. Αυτό είναι και το μέγα ζητούμενο για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Μίλησε μας, τώρα στο 2023, για την Τεχνητή Νοημοσύνη ως μέγας τεχνικός, μηχανικός, πολυμήχανος, πολύ νοήμων άνθρωπος και διαθέτοντας το χάρισμα που σου προσάπτει ο Όμηρος στην Οδύσσεια, α`, 3. νόον έγνω.
Οδυσσέας: Θα ξεκινήσω από τις λέξεις τεχνητή και νοημοσύνη γιατί οι λέξεις τις περισσότερες φορές φωτίζουν το θέμα μας. Πιστεύω ότι η σοφία και η γνώση ξεκινούν από τη σωστή χρήση των κατάλληλων λέξεων. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε λέξεις σχετικές με την Τεχνητή Νοημοσύνη:
-Τεχνητή, από το ρήμα τεχνάομαι. Αυτή που έχει γίνει με τέχνη.
-Τέχνη, από το ρήμα τίκτω. Τέχνη είναι ευφυΐα, επιδεξιότητα στην εργασία, επιτηδειότητα στο χέρι, επάγγελμα, σύστημα κανόνων, συστηματική μέθοδος του να φτιάχνεις κάτι.
Νοήμων, σκεπτικός, ευφυής, αυτός που διαθέτει νόηση, αυτός που έχει σωστή κρίση.
νόος, νόου, νοῦς, νοῦ, ὁ· Μυαλό, διάνοια, αντίληψη, σωφροσύνη, έχω συναίσθηση, είμαι λογικός, σώφρων, φρόνιμος, περισσὰ πράσσειν οὐκἔχει νοῦν οὐδένα, το να επιδιώκεις τόσο πολλά δεν έχει νόημα, έχω το μυαλό μου στραμμένο σε κάτι· ἄλλο σ' ὄμμα, θητέρᾳ δὲ νοῦν ἔχειν, · δεῦρο νοῦν ἔχε. Ψυχή, συναίσθημα, καρδιά.
Πιστεύω ότι το μεγαλύτερο δώρο των θεών στους ανθρώπους είναι ο νους σαν όργανο λήψης αποφάσεων, σχεδιασμών, συνδυασμών και στοχαστικών σκέψεων με μεγάλο βάθος. Εκεί στο βάθος υπάρχουν θησαυροί.
-Αγαπητέ Οδυσσέα, είναι αξιοθαύμαστο ότι οι λέξεις και οι ερμηνείες που ανέφερες καλύπτουν εν πολλοίς αυτό που λέμε σήμερα: Τεχνητή Νοημοσύνη.
Οδυσσέας: Το ίδιο πιστεύω και εγώ. Πρέπει να σας πω ότι η αγαπημένη μου θεά Αθηνά που την πιστεύαμε σαν θεά της Σοφίας πρέπει να διέθετε αυτό που εσείς λέτε Τεχνητή Νοημοσύνη.
-Οδυσσέα δώσε μου ένα ορισμό της λεγόμενης Τεχνητής Νοημοσύνης.
Οδυσσέας: Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι παιδί της ψηφιακής εποχής των υπολογιστών, ένα κλαδί της επιστήμης των υπολογιστών. Το παρακλάδι αυτό μεγαλώνει ασύμμετρα, αταίριαστα σε σχέση με το δέντρο στο οποίο ανήκει και ήδη το κλαδί ξεπέρασε σε διαστάσεις το δέντρο.
-Άρα πρέπει να βρεθεί αμέσως τρόπος να μεγαλώσει το δέντρο στο οποίο ανήκει το κλαδί της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Οδυσσέας: Συμφωνώ. Η Τεχνητή Νοημοσύνη σχεδιάζεται και πραγματώνεται πάνω σε ψηφιακά συστήματα τα οποία αντιγράφουν, όσο μπορούν, ανθρώπινες συμπεριφορές. Ζητούμενο είναι να γίνονται αυτές οι συμπεριφορές όλο και ευφυέστερες, όλο και πιο στρατηγικές και διεισδυτικές. Να αποκτούν συνεχώς μεγαλύτερο βάθος.
-Λίγο πιο συγκεκριμένα αγαπητέ Οδυσσέα;
Οδυσσέας: Να αυξάνεται η «τροφή» των ψηφιακών μηχανών στα θέματα λεπτών αισθήσεων, ευφυΐας, φιλοσοφίας και ποιητικότητας: Να προσαρμόζονται συνεχώς, δευτερόλεπτο με δευτερόλεπτο, να μαθαίνουν τα πάντα των γνώσεων, να καταλαβαίνουν τα συμφραζόμενα όπως ένας έξυπνος άνθρωπος, και, το κυριότερο, να βγάζουν συμπεράσματα και να λύνουν προβλήματα όλο και πιο σύνθετα. Με πολύ μεγάλες ταχύτητες θα φτάσετε σε μηχανές με νοημοσύνη.
-Αγαπητέ Οδυσσέα διακρίνεις κάποιο κίνδυνο στην συνεχώς και μεγαλύτερη εξυπνάδα και ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης;
Οδυσσέας. Υπάρχει αυτός ο κίνδυνος γι` αυτό παράλληλα να αναπτύσσετε συστήματα άμυνας και εποπτείας των επιτευγμάτων της Τεχνητής Νοημοσύνης για να μη χάσετε ποτέ τον έλεγχο. Στην Τροία συνήθως είχα τον έλεγχο αλλά μερικές φορές ανεύθυνες αποφάσεις μας οδηγούσαν στην καταστροφή. Θυμάμαι την ανόητη και αλαζονική συμπεριφορά του αρχηγού Αγαμέμνονα απέναντι στον Αχιλλέα. Λίγο έλλειψε να καταστραφούμε αλλά μας έσωσαν οι θεοί.
-Οδυσσέα ποιες από τις υπάρχουσες επιστήμες πρέπει να τροφοδοτήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη;
Οδυσσέας: Όταν ήμουν στην Τροία σκεφτόμουνα από πριν τι πρόκειται να αντιμετωπίσουμε από τους πανέξυπνους, επιθετικούς, προκλητικούς και γενναίους Τρώες. Έπρεπε να αξιοποιήσω όσα είχα: Τη δύναμη των ιερέων και των μάντεων και πάντα έλεγα «Από Διός αρξόμεθα» Μέσω των ιερέων, ιερειών, μάντεων «ακούγαμε» τη φωνή των θεών και πραγματοποιήσαμε τις βουλές τους. Θέλετε να ξεπεράσετε τις ανθρώπινες δυνατότητες με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Εμείς αυτό το καταφέραμε με τους θεούς με ενδιάμεσους τους ιερείς, τους μάντεις, τους οιωνοσκόπους και άλλους διαμεσολαβητές ανάμεσα στους ανθρώπους και τους θεούς. Για την ερώτηση σου η απάντηση είναι εύκολη: Αξιοποιήστε το σύνολο των επιστημών και των ανθρώπινων επιτευγμάτων.
-Οδυσσέα η Τεχνητή Νοημοσύνη χρησιμοποιεί και αξιοποιεί πολλές επιστήμες και εξελιγμένες τεχνολογίες. Η πληροφορική, η φιλοσοφία, η ποίηση, και κυρίως η ποιητικότητα, η ψυχολογία, η γλωσσολογία, η φυσική, η χημεία, τα μαθηματικά.. προσπαθούν να συνεργαστούν με μηχανές συνεχώς μεγαλύτερων δυνατοτήτων. Εσείς είχατε κάποιες αντίστοιχες καταστάσεις;
Οδυσσέας: Οι επιστήμες οδηγούσαν τον αρχαίο κόσμο. Όσο για την τεχνολογία ο βασιλιάς των Φαιάκων ισχυριζόταν ότι τα πλοία τους ήταν ταχύτερα από τη σκέψη των ανθρώπων( Και σαν τη σκέψη ή τα πτηνά τα πλοία τους κινούνται. Οδύσσεια, η`, 34-36). Αυτό δε ζητάτε κι εσείς με την Τεχνητή Νοημοσύνη; Στον αρχαίο κόσμο δεν ανήκει εξ άλλου ο Ηράκλειτος, ο Πλάτων, ο Παρθενών, η εφεύρεση και η δημιουργία του θεάτρου, ο θεσμός της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνης..; Αυτά είναι επιτεύγματα που μπορούν να συγκριθούν με την Τεχνητή Νοημοσύνη.
-Οδυσσέα Τεχνητή Νοημοσύνη είναι η νοημοσύνη που έχει θεμέλια τον άψογο προγραμματισμό, τη σωστή αντίληψη, την σύλληψη μεγαλοφυών ιδεών, τη σύνθεση και τη συνεργασία με ψηφιακές υπολογιστικές μηχανές κορυφαίας τεχνολογίας , την σωστή αντίληψη. Όλα αυτά βοηθούν πολύ με τα συμπεράσματα τους. Η Τεχνητή Νοημοσύνη περιλαμβάνει την ικανότητα να μαθαίνεις και να συλλογίζεσαι, να γενικεύεις και να συμπεραίνεις γρήγορα βγάζοντας το σωστό νόημα. Παραδείγματα μηχανών στις οποίες γίνεται αυτό περιλαμβάνουν την αναγνώριση ομιλίας, την όραση της μηχανής, τη μετάφραση μεταξύ ξένων φυσικών γλωσσών.. Έχουν να κάνουν όλα αυτά με τη δική σου επαναστατική μηχανή, τον Δούρειο Ίππο;
Οδυσσέας: Θα σου απαντήσω χρησιμοποιώντας πολλά από τα λόγια και έννοιες της ίδιας σου της ερώτησης. Ο Δούρειος Ίππος είναι προϊόν Συλλογικής Νοημοσύνης με θεμέλια τον άψογο προγραμματισμό τη σωστή αντίληψη, την σύλληψη μεγαλοφυών ιδεών, την σύνθεση και τη συνεργασία με μια τέλεια πολιορκητική μηχανή που την βάφτισα Δούρειο Ίππο. Όσοι είμαστε μέσα στον Δούρειο Ίππο καλύπταμε τις ανάγκες της ακοής, της όρασης στη μίμηση της ομιλίας των Τρώων. Με τα δεδομένα εκείνης της εποχής αυτή η μηχανή είναι εφάμιλλη των σημερινών ψηφιακών μηχανών. Μην ξεχνάτε ότι είχαμε την αμέριστη συμπαράσταση των περισσοτέρων θεών και κυρίως της Αθηνάς, θεάς της Σοφίας αλλά και του πολέμου.
Όταν η έμφυτη νοημοσύνη συναντά την τεχνητή με την τέχνη την ομηρική