Ομηρικές Πολιτείες

Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΤΗΣ

ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΤΟΥ ΟΜΗΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ, ΜΕΤΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ, ΜΕ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟΝ ΕΠΟΧΗΝ

ΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ ΠΡΟ ΤΗΣ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΗΣ ΘΥΕΛΛΗΣ

Τού Ισιδώρου Αγγέλου

Α.ΠΕΡΙΛΗΨΙΣ:

Σέ αυτή τήν εργασίαν περιλαμβάνεται έρευνα σέ ολόκληρο το θεωρούμενον ομηρικόν έργον. Εξετάζονται η 'Ιλιάς', η 'Οδύσσεια', οι 'Ομηρικοί Ύμνοι', τά 'Ομηρικά Έπη ο Επικός Κύκλος'. Αποδελτιώνονται διδάγματα καί πορίσματα από τά κρίσιμα σημεία τών κειμένων καί, ταυτοχρόνως, επιχειρείται μιά πρωτότυπος προσέγγισις τών θεμάτων μέ αναφορά στήν σύγχρονη πραγματικότητα. Τά περισσότερα διδάγματα σχετίζονται μέ τήν πολιτικήν καί τό πώς πρέπει νά είναι δομημένη μιά πολιτεία, ποίοι οι ρόλοι τών αρχόντων καί τών πολιτών, ποίοι είναι οι Θεσμοί καί ποιά η σημασία των. Δίδεται έμφασις στόν ρόλον τού Έλληνος  Ανθρώπου στά τεκταινόμενα τού πλανήτη, ποία πρέπει νά είναι η αντίδρασίς του στούς χαλεπούς καιρούς πού ζούμε, καί, τέλος, αποκαλύπτεται τό μέγιστον δίδαγμα πού ο παππούς Όμηρος μεταδίδει σέ κάθε γενιά Ελλήνων μέσω τών κειμένων του. Τό ομηρικόν έργο μπορεί νά έχει αξία πανανθρώπινη, αλλά δέν πρέπει νά μάς διαφεύγει τό γεγονός πώς γράφτηκε από Έλληνα γιά Έλληνες. Σκοπός τής παρούσης εργασίας είναι νά προσθέσει ένα λιθαράκι στήν αφύπνισιν τού κοιμωμένου Γίγαντα Ελληνισμού. Η εργασία περιλαμβάνει στό τέλος, συγκεντρωτικώς, τά κυριότερα τών συμπερασμάτων, μιά ενότητα μέ προτάσεις, καθώς καί βιβλιογραφία.

Β.ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

α) Πώς ξεκίνησε η συγγραφή.

Μελετώντας τό ομηρικόν έργον πρώτη φορά, συγκεκριμένως τήν 'Ιλιάδα', καί έχοντας φτάσει ήδη στήν τρίτη ραψωδία, τήν ώρα πού έκανα άλλη μιά σημείωσιν στό τετράδιό μου, ξαφνικά, μού ήρθε 'ουρανοκατέβατος' η έμπνευσις νά γράψω ένα βιβλίο μέ τήν θεματολογίαν πού κρατάτε ανά χείρας. Αι σημειώσεις μου είναι πολλών καί διαφόρων ειδών. Ο Όμηρος παρέχει τόσες πληροφορίες πού θά μπορούσε κανείς νά γράψει δεκάδες βιβλία, διαφόρων θεματολογιών! Επέλεξα τό συγκεκριμένο θέμα διότι, από όσο γνωρίζω, δέν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στήν βιβλιογραφίαν καί, κυρίως, διότι υπήρξε προϊόν εμπνεύσεως. Πρέπει νά τονίσω πώς στήν δευτέρα καί τρίτη επαναληπτική μελέτη τών κειμένων έβλεπα συνεχώς καινούρια στοιχεία! Εξ αρχής, δηλαδή, προλέγω, πώς υπάρχει μεγάλη πιθανότης κάποια πράγματα νά έχουν διαφύγει τής προσοχής μου.

β) Πώς είναι δομημένη η εργασία.

Η αρχική μου σκέψις ήταν νά χωρίσω σέ νοηματικές ενότητες τό ομηρικό έργο. Δέν τό έπραξα διότι, καθώς θά διαπιστώσετε καί εσείς, υπάρχει 'ροή' νοηματική. Είναι ώς νά 'χτίζει' διαρκώς πάνω στό κεντρικό μήνυμα, τό οποίον, σαφώς, αποκαλύπτει στό τέλος τής Οδυσσείας. Οι 'Ομηρικοί Ύμνοι' καί τά 'Ομηρικά Έπη

ο Επικός Κύκλος' παρέχουν άλλου είδους χρησιμότατες πληροφορίες, ώς συμπλήρωμα, άς πούμε, στά δύο μεγάλα έπη. Εξετάζουμε, λοιπόν, μέ τήν σειρά, Ιλιάδα, Οδύσσεια, Ομηρικούς Ύμνους, Ομηρικά Έπη τον Επικόν Κύκλον. Τά σχόλια γίνονται αμέσως μετά τήν παράθεσιν τών αποσπασμάτων. Άν κάποιος έχει τήν χαρά νά διαθέτει τά εξεταζόμενα κείμενα, η παρούσα εργασία είναι, νομίζω, ένα επιπρόσθετο καί χρήσιμο βοήθημα κατά τήν ανάγνωσιν, καθώς ακολουθεί τήν ροή των βήμα-βήμα. Τέλος, υπάρχουν δύο ενότητες μέ συμπεράσματα καί προτάσεις, καθώς καί μία μέ τήν χρησιμοποιηθείσα, αλλά καί προτεινόμενη βιβλιογραφία πέραν τού ομηρικού έργου.

γ) Τί είναι καί τί δέν είναι αυτή η εργασία.

Ξεκαθαρίζω πώς σέ καμμιά περίπτωσιν δέν διεκδικώ τόν τίτλον τού 'ομηριστή'. Δέν θά μπορούσα ποτέ νά συγκρίνω τήν ταπεινότητά μου μέ γιγαντιαία πνεύματα πού ασχολήθηκαν καί ασχολούνται μέ τό έργο τού Ομήρου. Ούτε φιλόλογος είμαι, ούτε αρχαιολόγος, ούτε ιστορικός. Η προσέγγισις, άλλωστε, πού επιχειρείται ελάχιστα έχει νά κάνει μέ φιλολογία ή αρχαιολογία. Έχει, όμως, νά κάνει μέ ιστορία. Παίρνω τό θάρρος νά ασχοληθώ μέ αυτό τό θέμα έχοντας κάποιες γνώσεις από έναν τομέα τόν οποίον οι Φιλόσοφοί μας θεωρούσαν απαραίτητον

γιά τήν πραγματική κατανόησιν τών όσων συνέβησαν, συμβαίνουν, θά συμβούν: ΦΥΣΙΚΗ. Άς μέ συγχωρήσουν, λοιπόν, οι ιστορικοί, μά αι γνώσεις τών περισσοτέρων από αυτούς είναι ελλειπείς πάνω στό ίδιο τό αντικείμενό των. Εξηγούμαι ευθύς αμέσως τί εννοώ γιά νά μήν χαρακτηριστώ αλαζών ή υπερφίαλος. Κάποτε ένας ιστορικός μού είπε πώς: 'η Ιστορία δέν είναι σάν τίς άλλες επιστήμες, δέν είναι μαθηματικά. Έχει τούς δικούς της κανόνες'. Μέ έπεισε πώς αυτή είναι καί η συνηθισμένη άποψις μεταξύ τών επιστημόνων ιστορικών. Διαφωνώ καί μάλιστα απολύτως! Είναι, ναί ή όχι, η Ανθρωπότης ένα φυσικό σύστημα; Άν όχι, εξηγήστε μας μέ ποιόν τρόπο γίνεται αυτό, διότι εμείς τήν βλέπουμε ενταγμένη στόν φυσικόν κόσμον καί όχι κάπου εξωφυσικώς! Ώς μέρος, συνεπώς, τού συνόλου τών φυσικών συστημάτων πού αποτελούν τό Όλον, διέπεται από τούς ίδιους, αναλογικώς, νόμους πού διέπουν κάθε φυσικό σύστημα ενταγμένο σέ αυτό. Δέν θά μπορούσε νά είναι διαφορετικώς. Μόνον αυτή, αυτονοήτως, είναι η ορθή προσέγγισις τής Ιστορίας, ώς επιστήμης παρατηρήσεως τού ιδιοχρόνου τής  Ανθρωπότητος. Προτείνεται, λοιπόν, ένας διαφορετικός τρόπος προσεγγίσεως τής Ιστορίας, ελέγχονται διαχρονικές σταθερές, αι οποίες προκύπτουν ακριβώς επειδή τό σύστημα διέπεται από συγκεκριμένους νόμους, αναλόγους τών άλλων συστημάτων (μικρόκοσμος-μεγάκοσμος), δίνονται τά κατάλληλα εκείνα εφόδια ώστε ο καθένας νά μπορεί, βάσει όσων εκτυλίσσονται γύρω του, νά πραγματοποιήσει έλλογον πρόβλεψιν, τοποθετούνται τά ιστορικά γεγονότα, όπως τά πάντα στήν Φύσιν, στήν λογικήν input-output.Η Ιστορία είναι Μαθηματικά καί Φυσική! Όπως τά πάντα στό σύμπαν. Καί, ξέρετε, όσο πιό ειδικευμένως ερευνούμε τήν Ιστορίαν, τόσο περισσότερο μάς πείθει πώς η  Ανθρωπότης είναι άλλο ένα χαοτικό φυσικό σύστημα, τό οποίο μόνον στατιστικώς καί εν μέρει δύναται νά μελετηθεί. Ό, τι φαίνεται νά ξεφεύγει από τούς κανόνες δέν αποδεικνύει παρά τήν έλλειψιν δεδομένων πού έχουμε. Στά συμπεράσματα καί στό ποίοι είναι αυτοί οι κανόνες ευχαρίστως-καί πρέπει-νά συζητήσουμε (σοβαρώς καί επιστημονικώς). Εκεί 'ενδέχεται άλλως έχειν'. Είναι, δέ, ένας από τούς σκοπούς τής συγγραφής. Νά σημειωθεί πώς η διαχρονικότης τού ομηρικού έργου έγκειται ακριβώς στό γεγονός πώς προσεγγίζει τήν Ιστορίαν μέ τίς διαχρονικές σταθερές καί τήν λογικήν input-output.

δ) Η 'προπαγάνδα' μου

Η εργασία αυτή αποτελεί τήν πρώτη μου 'πολιτική πράξιν', μέ τήν έννοιαν πού είχε αυτό στήν αρχαίαν Ελλάδα. Εξ αφορμής αυτής, θά ήθελα νά δημιουργηθεί ένας δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ Ελλήνων από όλον τόν κόσμον, ώστε νά διαμορφωθούν, μέσω επιστημονικής μελέτης καί διαλόγου, νέες προσεγγίσεις σέ θέματα πού αφορούν στήν πολιτικήν καί τήν κοινωνίαν. Στόν διάλογον αυτόν δέν μπορούν, βεβαίως, νά συμμετέχουν όσοι μισούν τήν Ελλάδα ή όσοι δέν αισθάνονται Έλληνες. Προτείνω τόν διάλογο γιά τήν διαμόρφωσιν σύγχρονης πολιτικής σκέψεως, συντονισμένου σχεδίου δράσεως, μέ απώτερο στόχο τήν δημιουργίαν μιάς νέας πολιτείας. Σέ καμμιά περίπτωσιν δέν μιλώ γιά δημιουργία 'οργανώσεων', 'κομμάτων', κτλ. Μιλώ γιά Έλληνες οι οποίοι, αυτοπροαιρέτως καί αυτοβούλως, ελεύθεροι από εξαρτήσεις, δόγματα καί ιδεοληψίες τού παρελθόντος, θά κάτσουν καί θά συζητήσουν πώς θά γίνει νά σωθεί η Ελλάς-μέ όσα αυτή η λέξις περιλαμβάνει στά πολύ δύσκολα επόμενα 30 χρόνια

Στόχος είναι όλοι οι Έλληνες πού επιθυμούν νά πολεμήσουν

γιά τό έθνος καί τίς παραδόσεις του νά συστρατευτούν μέ 'ξίφος καί πένα' γιά τόν σκοπόν αυτό. 

ε) Άλλοι στόχοι

Τό ομηρικόν έργον περιλαμβάνει εκπληκτικές πληροφορίες πού αφορούν

πολλές επιστήμες. Είναι αποκαρδιωτικό πώς στήν Ελλάδα δέν έχει μεριμνήσει τό κράτος ή ένας πανεπιστημιακός φορεύς, νά δημιουργήσει ερευνητικές ομάδες επιστημόνων γιά τήν μελέτην όσων συγκλονιστικών καί θαυμαστών περιέχονται τόσο σέ αυτό, όσο καί στό σύνολον τής αρχαίας γραμματείας. Άς πάψουμε νά ελπίζουμε στό κράτος, λοιπόν! Άς αναδειχθεί, επί τέλους, μιά ιδιωτική πρωτοβουλία μέ τόν αυτόν στόχο. Γιατί πρέπει πολλοί νά διαβάσουν ένα κείμενο; Εξηγώ μέ παράδειγμα: έχει κάποιος γνώσεις, τρόπον σκέψεως, φυσικού. Μπορεί νά αντιληφθεί άλλες επιστήμες ώς ένα βαθμό. Όταν ο Όμηρος αρχίζει νά λέει γιά ανατομία ή φαρμακολογία, ενώ αντιλαμβάνεται γιά ποιό θέμα μιλά, δέν μπορεί νά ελέγξει άν καί πόσο έχει δίκαιον ή άδικον. Άν, όμως, διάβαζαν π.χ. τήν 'Ιλιάδα' 5 ιατροί, 5 φυσικοί, 5 βιολόγοι, κτλ, ταυτοχρόνως, τά συμπεράσματα πού θά προέκυπταν καί πιό αξιόπιστα θά ήταν καί μεγαλυτέρου όγκου καί αξίας. Άς βρεθεί κάποιος

-ένας εκδοτικός οίκος ίσως; νά τό οργανώσει.

Πρέπει νά πειστεί, μέ επιχειρήματα, ένας μεγάλος αριθμός συνελλήνων πού ακολουθεί, παρασυρθείς, αντιφυσικές, αντιανθρώπινες, όσο καί ανθελληνικές, ιδεολογίες, νά πάψει νά είναι θύμα. Δέν μιλώ, φυσικά, γιά μίσθαρνα όργανα ξένων χωρών ή γιά συμμορίτες τού κοινού ποινικού δικαίου. Απευθύνομαι στούς ιδεολόγους. Είναι κρίμα ένα μεγάλο καί ζωντανό, εν πολλοίς, τμήμα τού λαού μας νά σκάβει τόν λάκκον τής ίδιας του τής υποστάσεως! Από άγνοια, ή έλλειψιν Παιδείας καί πληροφορήσεως. Όλα τά 'στραβά' ανάγονται στό πώς λειτουργεί η πολιτεία. Αυτή είναι υπεύθυνη γιά τήν διαμόρφωσιν τών πολιτών. Πάνω από όλους τούς στόχους είναι τό χτίσιμο μιάς νέας, καλλίτερης πολιτείας.

Ζητώ 'συγγνώμη' εκ τών προτέρων γιά τίς αρκετές επαναλήψεις. Θεωρώ, όμως, πώς είναι αναγκαίες γιά τήν εμπέδωσιν τών νοημάτων. Άλλωστε, ο ίδιος ο  Όμηρος τά επαναλαμβάνει, κάθε φορά, σχεδόν, προσθέτοντας καί μιά μικρή λεπτομέρεια, 

διανθίζοντάς τα.

Τού Ισιδώρου Αγγέλου

Αφιερώνεται στόν Παππού μου. Έναν Έλληνα τού Πόντου.

Παππού δέ θά ξεχάσω ποτέ από πού έρχομαι.

'Η Ρωμανία κι άν πέρασεν ανθεί καί φέρει κι άλλο'

Πηγή